We hebben de eerste zomerdagen alweer gehad en de vooruitzichten blijven goed. Warme dagen, warme nachten, maar wat betekent dat nou voor je hond? Wat kun je beter niet of juist wel doen? Hoe gaat je hond met hitte om en wat gebeurt er bij oververhitting? Hierbij mijn visie over hoe je het beste, samen met je hond, van het mooie warme weer kan genieten.
Anatomie van de hond
Een hond heeft geen zweetklieren zoals wij dat hebben. De kliertjes die ze hebben in de voetzolen zijn vooral voor het afgeven van geur bij stress en niet echt om overmatige warmte af te voeren.
Daarnaast heeft de hond een vacht. Deze vacht is ervoor om de hond te beschermen tegen schade zoals bijvoorbeeld doorntjes en dient als isolatie. In de winter tegen de kou en in de zomer tegen de hitte.
De buik van een hond is echter minder behaard, zodat er via de buik makkelijker gekoeld kan worden.
Omdat een hond niet kan zweten heeft het lichaam andere manieren om warmte kwijt te raken.
- Hijgen; als een hond het warm heeft gaat hij hijgen, aan de ene kant om warm lucht het lichaam te laten verlaten. Daarnaast is de tong goed doorbloed waardoor er via de tong ook warmte kwijt wordt geraakt.
- Voetzolen, mits de ondergrond koel is.
- In het lichaam worden de aderen verwijd en komen zo dichter aan het oppervlakte zodat de warmte makkelijker via de huid afgevoerd kan worden. Dit herken je aan rode oren, rode tong en rode buik. Op deze manier kan er bij een hond echter maar heel weinig hitte afgevoerd worden omdat er weinig huid direct wordt bloot gesteld aan de buitenlucht.
- Koelen; als de hond het warm krijgt gaat hij koelen, door in de schaduw te gaan liggen, het water in te lopen, op zijn rug te gaan liggen met zijn buik omhoog, of op zijn buik gaan liggen op een koele ondergrond.
Wat gebeurt er bij oververhitting en hoe ontstaat het?
-
De normale lichaamstemperatuur van een hond ligt tussen de 38°C en 39°C voor een volwassen hond. Een pup kan een wat hogere temperatuur hebben, zo’n 39,5°C.
Bij oververhitting stijgt de lichaamstemperatuur. Bij een temperatuur van 41°C veranderen de eiwitten van structuur in het lichaam. (Zoals bij het bakken of koken van een ei). Hierdoor wordt het bloed stroperig waardoor organen minder bloed en dus minder zuurstof en voedingsstoffen krijgen, maar ook afvalstoffen kunnen minder goed worden afgevoerd.
Dit kan leiden tot orgaanschade en uiteindelijk tot shock en overlijden van de hond.
-
Oververhitting ontstaat wanneer de lichaamstemperatuur van de hond oploopt en de hond niet in staat is de overmatige warmte af te voeren.
Bijvoorbeeld als de omgevingstemperatuur warmer is dan de lichaamstemperatuur van de hond. Het is dan onmogelijk voor de hond om warmte via hijgen of via de voetzolen af te voeren. De lucht om hem heen is namelijk warmer en zal dus bijdragen aan verdere oververhitting.
Voorbeelden hiervoor zijn: hond in de auto bij hoge temperaturen (vanaf 18°C in de zon loopt de temperatuur in de auto al op), hond in een kleine niet-geventileerde ruimte met ramen waar de zon op brandt.
Een ander voorbeeld is als er door lichaamsactiviteit zoveel warmte extra wordt gecreëerd dan dat de hond tijdig kan afvoeren met hijgen of via de voetzolen.
Voorbeelden hiervoor zijn: fietsen met de hond, ballen gooien met de hond, maar ook zwemmen produceert lichaamswarmte. Bij activiteit van spieren wordt er namelijk warmte gecreëerd. Wat in koude dagen de hond helpt om warm te blijven, maar bij warme dagen bij kan dragen aan oververhitting.
Daarnaast is het asfalt en zand bij hoge temperaturen heet. Afkoelen via de voetzolen lukt dus ook niet, sterker nog, er kunnen dan zelfs brandwondjes ontstaan op de voetjes.
- Heel erg hijgen
- Veel kwijlen
- Sloomheid
- Warm aanvoelen
- Bij meting temperaturen boven tussen 40.5°C en 42°C!
- Rode slijmvliezen
- Buiten bewustzijn raken
Koelen! Koelen! Koelen!
Maar wel op een verantwoorde manier.
- Bij voorkeur je hond koelen met stromend water, begin daarmee met lauw water wat je steeds koeler maakt. Zo wordt het lichaam gelijkelijk afgekoeld. De kans op een hartinfarct wordt zo verkleind omdat de aderen niet in 1x dichtslaan door ijskoud water. Heb je geen stromend water bij de hand, gebruik dan een gieter of spons de hond af.
- Plaats een ventilator of zet de hond in een omgeving met airconditioning. Zo wordt de warmte nog sneller afgevoerd.
- Scheer de buik. Via de buik kan de hond snel warmte afvoeren.
- Zodra de hond weer alert wordt, stop je met koelen en droog je de hond af. Blijf je te lang koelen, dan ontstaat er risico op onderkoeling.
- Laat de hond voor de zekerheid nakijken door een dierenarts.
- Het is verstanding om na ca. een week je hond na te laten kijken door een osteopaat. Bij oververhitting komt de hond in acute stress doordat hij zich in een levensbedreigende situatie bevindt. Dit heeft invloed op het hele functioneren van het lichaam. Niet alleen op korte termijn, maar ook op lange termijn. Door een behandeling help je het lichaam te herstellen, wordt de stress sneller verlaagd en neemt de kans op aanhoudende klachten af. Wil je meer weten, neem dan contact op via www.kynovitaal.nl.
Alle honden zijn gevoelig voor oververhitting, maar vooral de honden met een korte snuit zijn hiervoor gevoelig. Dan heb ik het o.a. over de Mopshond, Franse bulldog, Boxer, Cavelier King Charles spaniël, Engelse bulldog, Pekinees, Shih Tzu en kruisingen hiervan.
Door de anatomie van de korte snuit zijn deze rassen al gevoelig voor benauwdheid. En bij hogere temperaturen neemt het hijgen toe, wat de slijmvliezen kan irriteren. Deze gaan hierdoor zwellen waardoor de benauwdheid kan toenemen.
Wat je niet kunt doen bij hitte
-
Voor alle adviezen geldt: kijk naar je hond. De adviezen zijn algemeen en kunnen per individuele hond verschillen. En hou in je achterhoofd dat er veel honden zijn die het slecht aangeven als ze het te warm hebben tijdens het uitvoeren van activiteiten. Voorkomen is in dit geval zeker beter dan genezen.
-
Vermijd lopen op heet asfalt (als het voor jou voeten te warm is, is dat ook voor de pootjes van je hond).
-
Vermijd lopen op heet zand (als het voor jou voeten te warm is, is dat ook voor de pootjes van je hond).
-
Ga niet fietsen met je hond bij temperaturen hoger dan 20°C.
-
Gooi niet met stokken, balletjes, frisbee’s, etc. bij hoge temperaturen.
-
Laat je hond niet in een ongekoelde auto achter (koeling moet actief werken als de auto stilstaat) bij temperaturen hoger dan 18 °C. Ook niet voor 5 minuten.
-
Scheer de vacht niet, deze draagt bij aan de isolatie van de hond en helpt je hond in de zomer dus koeler te blijven. Alleen in geval van oververhitting is het aan te raden de buik te scheren.
Wat je wel kunt doen?
- Houd je hond op het heetst van de dag (ca. 11.00 – 16.00 uur) rustig.
- Wandel vroeg in de ochtend of laat op de avond. Bij voorkeur bij plekken waar water is om te koelen.
- Zorg voor voldoende koel (niet ijskoud) drinkwater.
- Zorg voor voldoende schaduwplekken. Je hond kan dan zelf kiezen tussen in de zon of in de schaduw liggen. Zet eventueel een ventilator in huis neer, als je geen airconditioning hebt.
- Maak gebruik van koelmatten, koelbanden als je hond dat prettig vindt.
- Vind je hond een badje lekker om af te koelen, zet die dan neer.
- Neem je je hond mee naar het strand of bos, ga dan bij het natte zand zitten, zodat je hond daarop kan koelen. Neem je hond regelmatig mee naar het water om te koelen. Zorg voor schaduw en voldoende drinkwater en vermijd actieve spelletjes.
- Als je hond niet te gevoelig is op zijn maag/darmen, kun je ijsjes maken. (Brokken weken in een bekertje en in de vriezer zetten).
- Je kunt ook natuurlijke kluifjes zoals bullepezen, pensstaven, etc. in de vriezer doen voor een koele snack.
KynoVitaal wenst iedereen een gezond, vitaal en mooie zomer toe!
Wil je weten wat osteopathie voor jouw hond kan betekenen?
Neem dan contact op.
